اتوماسیون در انقلاب صنعتی چهارم با بهینه سازی روندها و گردش کار از طریق سیستم ها و تجهیزات عملیاتی مستقل نقشی اساسی و عمده ایفا می نماید. در این راستا، در درجه اول، تحولات و نوآوری های دیجیتال در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات، در فرآیندهای تولید به کار گرفته شده اند. ارتباط میان این دو، از طریق سیستم های هوشمند نظیر رباتیک و محصولات آن است که ممکن می شود. در این خصوص، اتوماسیون، رباتیک و تحول دیجیتال، می توانند کاملا وابسته به یکدیگر در نظر گرفته شوند. بنابراین، یک ربات می تواند به نحوی توسعه یابد که فعالیت مشخصی را بدون هیچ کونه کمکی از جانب انسان انجام دهد که این در واقع یک فرآیند کاملا خودکار خواهد بود.
تعداد و نحوه انتخاب مراحل کار در یک زنجیره ارزش که نیاز به خودکارسازی دارند، متغیر است. تمایز بین اتوماسیون کامل و جزئی، بسته به این است که در یک سیستم تا چه حد ماشین های خودران یا نیمه خودران به کار گرفته می شوند. یک فرآیند در صورتی که به طور کامل یا تقریبا به طور کامل خودکار باشد، نمونه ای از اتوماسیون در نظر گرفته می شود.
دلایل به کارگیری یک سیستم اتوماسیون متغیر است، اما دلیل اصلی معمولا جنبه اقتصادی آن است. استفاده از رباتیک، تکنیک های دیجیتال سازی و دیگر راهکارهای اتوماسیون در صنعت، نه تنها منجر به افزایش بهره وری و کیفیت تولید می شود، بلکه در کاهش ضایعات تولید و استفاده بهینه از زمان نیز کارآمد است. در حالی که از دیدگاه اقتصادی ضروری است که میزان ضایعات و هدررفت زمان را به حداقل رسانید، این امر به طور کلی برای زیست بوم و جامعه نیز سودمند خواهد بود. سیستم های هوشمند می توانند علاوه بر بهینه سازی کلی روند تولید، صرفه جویی در هزینه های پرسنل را نیز به ارمغان آورند. اثر ترکیبی آن ها، کارگاه ها را قادر می سازد تا نسبت به بازار و رقابت و همچنین شرایط عمومی جامعه، منعطف باشند و پویایی خود را حفظ نمایند. میزان استفاده از ماشین ها و ربات ها جهت کاهش حجم کار کارگرانی که وظایف فیزیکی سنگین یا مکرر را انجام می دهند، به خصوص در صنایعی مثل صنایع فلزی و خودروسازی رو به رشد بوده است.
اتوماسیون، دیجیتال سازی و رباتیک، بر بازار کار و موقعیت یک فرد در زنجیره ارزش، تاثیرگذار خواهد بود. در خصوص بحث تولید نیز، بسیاری از حیطه ها دستخوش تغییرات قابل توجه میگردند. از آن جایی که ربات ها می توانند قطعات را بدون خطا و اشتباه، جابجا، مونتاژ و پردازش نمایند، وظایف نیروی کار انسانی در حال تغییر به سمت برنامه ریزی، کنترل و وظایف تعمیر و نگه داری هستند. علاوه بر آن، میزان همکاری انسان و ربات به طور پیوسته در حال افزایش است؛ چرا که علی رغم تمام پیشرفت های بدست آمده در سیستم ها و فناوری های نوین، ربات ها هنوز قادر به دستیابی به توانایی های خاص انسان، خلاقیت و دانش ضمنی انسان ها نیستند. در عین حال، با خودکار شدن فرآیندهای کاری فردی، ارزش کارهایی که همچنان تنها انسان قادر به انجام آن ها است، افزایش می یابد.
طیف کاربرد اتوماسیون محدود به سالن های تولید نیست و در واقع گستره آن بسیار فراتر از چنین محیط هایی است. یک مثال از کاربردهای بسیار متنوع آن، تنظیم مداوم دما و رطوبت در ساختمان های مسکونی شخصی است. در حمل و نقل جاده ای، گیربکس های اتوماتیک و سیستم های پارک خودکار خودرو که به منظور افزایش ایمنی و راحتی افراد به کار گرفته می شوند، مثال های دیگری از این کاربردها هستند. خودروهای خودران به زودی راه خود را برای ورود به خیابان ها و جاده ها پیدا خواهند کرد. حمل و نقل کالاهای مصرفی به صورت خودکار انجام خواهد پذیرفت و ربات های پرنده بدون سرنشین (Drones) قادر خواهند بود تا کالاهای سفارشی را در کوتاهترین زمان تحویل دهند. به این صورت، مشاهده می شود که به کارگیری اتوماسیون، رباتیک و دیجیتال سازی در طیف گسترده ای از کاربردها مزایای قابل توجهی را به همراه دارد.